Update Corona COVID-19 en CHD
Alle basisscholen mogen vanaf 11 mei weer open, evenals het speciaal basisonderwijs en de kinderopvang. Ook mogen kinderen weer in teamverband sporten. Dat maakte premier Rutte dinsdagavond 21 april bekend in de persconferentie over de coronamaatregelen.
Wat betekent dat voor onze kinderen met CHD? Heeft deze versoepeling van de coronamaatregelen ook gevolgen voor volwassen CHD-ers? En hoe staat het met de overige zorg voor CHD-patiënten?
PlatformCHD sprak vandaag met de CHD-specialisten van het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam en legden deze vragen voor.
1. Scholen open: wat betekent dat voor onze kinderen met CHD?
Allereerst: het blijft een persoonlijke afweging – in nauw overleg met betrokken kinderartsen – of het verstandig is om jouw kind weer naar school te laten gaan. Jullie hebben, samen met deze artsen, het beste inzicht in de kwetsbaarheid van jullie kind. Dat gezegd hebbende, kan onderstaande informatie je mogelijk wel helpen deze beslissing te nemen.
De artsen van het Sophia Kinderziekenhuis geven aan: “Zover wij nu uit Nederland en de andere landen weten, is er geen verhoogd risico voor de CHD-groep. Indien ze corona krijgen, maken ze een milde variant van de ziekte door zonder ziekenhuisopname. Hoe ouder de kinderen worden, hoe meer het risico vergelijkbaar wordt met de normale volwassenpopulatie. Er zijn geen beschrijvingen van kinderen met CHD die een ernstiger verloop van de ziekte hebben dan andere groepen.”
In het advies van het Outbreak Management Team aan het kabinet op 20 april is ook te lezen dat “kinderen met onderliggende medische problematiek geen groter risico lijken te lopen op een ernstig beloop van COVID-19 dan gezonde kinderen”. Bij de totstandkoming van dit advies was ook Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde betrokken. Over COVID-19 en de rol van kinderen wordt in dit advies geschreven:
“Er zijn voorlopige resultaten van verschillende onderzoeken en surveillancedata gepresenteerd aan het OMT. Hoewel deze onderzoeken nog niet afgerond zijn en er nog maar beperkte data beschikbaar zijn, impliceren deze dat het verloop van de infectie onder kinderen die ziek worden, mild is. Kinderen krijgen minder vaak klachten en worden relatief minder vaak opgenomen voor COVID-19 dan volwassenen. Ook lijken kinderen met onderliggende medische problematiek geen groter risico te lopen op een ernstig beloop van COVID-19 dan gezonde kinderen.
Van alle gemelde COVID-19-patiënten heeft amper 1% de leeftijd onder de 20 jaar, terwijl deze leeftijdsgroep circa 22% van de gehele bevolking uitmaakt. Kinderen zijn dus ondervertegenwoordigd in de patiëntenpopulatie. Dit wordt ondersteund door de eerste resultaten van een uitgevoerd onderzoek (follow-up PIENTER 3). Uit dit onderzoek blijkt dat in de bevolkingsgroep tot 20 jaar het laagste percentage met antistoffen tegen COVID-19 gevonden wordt. Ook lijkt de verspreiding vanuit kinderen niet groter te zijn dan vanuit volwassenen; er zijn aanwijzingen dat deze kleiner is. Uit modelleringswerk blijkt dat het openen van de kinderopvang en de basisscholen waarschijnlijk niet zal leiden tot aanzienlijke extra ziektelast en belasting van de zorg. Door het openen van de kinderopvang, de basisscholen en het speciaal onderwijs wordt er wel meer transmissie verwacht onder kinderen en hun ouders. Echter, de verwachting is dat dit niet veel extra zorg en ziekenhuisopnames tot gevolg heeft.”
2. Hoe zit het met de overige CHD-zorg? Is daar wel voldoende aandacht voor?
In het licht van de enorme aandacht voor corona hebben wij vanuit PlatformCHD de specialisten ook een aantal dilemma’s voorgelegd. Eén daarvan is het mogelijke risico van een corona-tunnelview. Wat als iemand met CHD bijvoorbeeld besmet is met het RS-virus, een gevaarlijk virus voor zeker de jonge CHD-patiëntjes. Kan dat dan aangezien worden voor corona?
De specialisten antwoorden hierop: “Inderdaad dreigde aanvankelijk door de vele onduidelijkheden over het beloop van corona een tijdelijke tunnelvisie te ontstaan. Gelukkig heeft men dit in Nederland zowel bij de kinder- als bij de volwassenzorg gesignaleerd en lijkt de normale zorg nu ook weer de noodzakelijke aandacht te krijgen. En virusinfecties anders dan corona kunnen uiteraard de gebruikelijke complicaties geven bij kinderen met CHD. Kinderartsen in Nederland hebben hier zeker oog voor en het advies is dan ook om bij ongerustheid die door de huisarts niet weggenomen kan worden, toch zelf direct contact op te nemen met de eigen kinderarts.”
3. Hoe staat het met de werkafspraken met mijn kinderarts?
Een aantal ouders met een kind met CHD heeft ons gemeld dat bestaande werkafspraken met kinderartsen zijn aangepast vanwege de coronacrisis in Nederland. In plaats van rechtstreeks met de eigen kinderarts te bellen, zouden deze ouders nu contact moeten opnemen met de eerste lijn (huisarts). Vanuit PlatformCHD is de vraag gesteld of dit landelijk beleid is en wat de actuele situatie is.
Specialisten Sophia: “Er is zeker sprake geweest van een onduidelijke beginfase hoe corona in Nederland zou gaan verlopen en van het afschalen van tweedelijns zorg om zoveel mogelijk bedden en medische/verpleegkundige capaciteit te hebben voor eventuele coronapatiënten (zowel volwassenen als kinderen).
Op dit moment lijkt de toestroom naar de ziekenhuizen van volwassen coronapatiënten weliswaar aanzienlijk, maar met de huidige maatregelen van de regering wel onder controle. Dit maakt dat in het Sophia Kinderziekenhuis, maar ook in andere kinderziekenhuizen de zorg weer wordt genormaliseerd en de normale afspraken dan in principe ook weer gelden. In principe betekent dit dat als de afspraken eerder waren dat de kinderen door de kinderarts gezien werden, dat ook nu weer zo is.
4. Zijn volwassen CHD-ers wel een risico-groep?
Ook volwassen geboren met CHD benaderen ons geregeld met vragen en zorgen over COVID-19.
Tot nu toe zijn er bij de longartsen die volwassenen behandelen geen CHD-patienten bekend die in de problemen zijn gekomen door het coronavirus. Ook andere longafwijkingen lijken nu niet duidelijk een risicofactor te zijn voor een ernstig beloop. Daarbij moet wel in aanmerking worden genomen dat er toch relatief weinig oudere volwassen CHD-patiënten zijn.
5. Oproep vanuit de artsen: mijd de zorg niet
Tot slot doen de artsen wel een nadrukkelijke oproep: zijn er medische problemen, meld je vooral bij de huisarts of de behandelend specialist! Ga niet het zorgsysteem mijden. De patiëntenstromen van wel- en niet-coronapatiënten zijn binnen de zorg strikt gescheiden. Het risico op het oplopen van een corona-infectie binnen het ziekenhuis is eerder lager dan hoger door de strikte maatregelen.